ŞEFKAT

Sözlükte "merhamet etmek, acımak" anlamına gelen şefkat, ahlâk kavramı olarak, Allah'ın yarattığı canlılara karşı insanda varolan acıma, merhamet etme duygusu demektir. İnsandaki şefkat duygusunun kaynağı, ilâhi rahmettir. Bir âyette "Rahmetim her şeyi kuşatmıştır." (A'râf, 7/156) buyurulması bu gerçeği ifade etmektedir. Hz. Peygamber, "Allah rahmeti yüz parçaya ayırdı; doksankokuzunu kendi katında tuttu, birini dünyaya indirdi. Bütün canlılar bu bir parçadan istifade ederek hem cinslerine şefkatle davranırlar. At, yavrusu memesini emerken başına değmesin diye ayağını kaldırır." (Buhârî, Edeb, 19) buyurarak şefkat duygusunun bütün canlılarda bulunduğunu ve bu duygunun kaynağının ilâhi rahmet olduğunu haber vermektedir. "İnsanlara acımayana, Allah da acımaz." (Müslim, Fedâil, 66), "Merhamet etmeyene merhamet edilmez." (Buhârî, Edeb, 18), "Müminler birbirlerini sevmede, acımada, korumada bir vücut gibidir. Vücudun herhangi bir organı rahatsızlanınca, diğerleri de bu yüzden rahatsız olur; ateşlenir ve uykusuz kalır." (Buhârî, Edeb, 18) meâlindeki hadisler, şefkat ve merhamet duygusunun müminde bulunması gereken yüce duygulardan biri olduğunu göstermektedir. (M.C.)