LAHN

Sözlükte "kıraatte hata etmek, başkasının anlayamayacağı şekilde birine konuşmak, irabda hata ederek konuşmak, lehçe, lugat, dil, makam, nağme, melodi, ses, nota" gibi anlamlara gelen lahn, dinî bir kavram olarak, Kur'ân-ı Kerim okurken yapılan hatayı ifade etmektedir. Buna zelletü'l-kârî de denir.

Namazda yapılan kıraat hatalarının namazı bozup bozmayacağı konusunda fakihler bir takım ölçüler getirmişlerdir. Bunlar şöyle özetlenebilir;

Kur'ân kasten manası değişecek derecede yanlış okunursa namaz bozulur. Hata veya unutarak yanlış okunması halinde ise;

a) Yanlışlık kelimelerin harekelerinde ise, manada bir değişiklik olsa da olmasa da namaz bozulmaz.

b) Yanlışlık durak yerlerinde yapılırsa; yani durulacak yerde geçilip, geçilecek yerde durulursa, manasında değişiklik olup olmadığına bakılmaksızın namaz bozulmaz.

c) Bir harf yerine başka bir harf okunması şeklindeki meydana gelen yanlışlıkta, mananın değişip değişmediğine bakılır. Buna göre; bir harf değişir de bu değişiklikle kelimenin manası değişmez ve Kur'ân'da da o kelimenin benzeri varsa namaz bozulmaz. Şâyet harf değişmekle kelimenin manası bozulmaz ve fakat bu kelimenin bir benzeri Kur'ân'da yoksa, İmam Ebû Hanîfe ve İmam Muhammed'e göre namaz bozulur, İmam Ebû Yûsuf'a göre bozulmaz. Eğer harfin değişmesiyle mana değişir ve Kur'ân'da da benzeri yoksa, namaz bozulur.

Namaz esnasında az veya çok miktarda âyet atlamakla namaz bozulmaz. Namazda önemli bir hata ile okuduktan sonra, dönüp yeniden düzgün bir şekilde okursa namaz caiz olur.

Bir kimsenin, Fatiha sûresi ile birlikte, namaz sahih olacak kadar Kur'ân'dan âyetler ezberlemesi ve buraları doğru okumak için gayret etmesi gerekir. Ancak dilindeki pelteklik veya diğer sebeplerle, çalışmalarına rağmen bunu yapamaması halinde okuyabildiği kadarıyla namazını kılar; fakat başkasına namaz kıldırması caiz değildir. (İ.P.)