kabir sorgusu

Allah cc. selamı sizinde üstünüze olsun.
Kardeşim ilk defa sizden duydum,kabir sorgusunun arapça olarak sorulucağını,baktım ve acizane bildiğimiz kadarı ile,her müslüman kendi dilinde verecek hesabını,bunu size kim söyledi bilemiyorum,ama kaynağını sorarsanız iyi olur.

Ehl-i Sünnet'e göre, Münker ve Nekir, ölen kişiye Rabbini, dinini ve
peygamberini sorarlar. Mü'min kişi bu sorulara cevap verir, ama kâfir
veremez. Bu husustaki hadisler pek çoktur. Söz konusu iki melek ölünün
kabrine gelir, Allah ölüyü diriltir ve melekler sorularını yöneltirler
(Pezdevî, "Ehl-i Sünnet Akâidi" Çev., Şerafettin Gölcük, İstanbul 1980,
237).

Ebu Hüreyre'den; Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurduğu rivayet
edilmiştir:

"Ölü defnedildiğinde, ona gök gözlü simsiyah iki melek gelir. Bunlardan
birine Münker diğerine de Nekir denir. Ölüye: "Bu adam (Rasûlüllah)
hakkında ne diyorsun?" diye sorarlar. O da hayatta iken söylemekte
olduğu; "O, Allah'ın kulu ve Resûlüdür. Allah'tan başka Allah
olmadığına, Muhammed(s.a.s.)in O'nun kulu ve elçisi olduğuna şehadet
ederim"sözlerini söyler. Melekler; "Biz de bunu söylediğini biliyorduk
zaten" derler. Sonra kabri yetmiş çarpı yetmiş zira' kadar genişletilir
ve aydınlatılır. Sonra ona "Yat!" denir. "Aileme dönüp onlara haber
versem mi?" diye sorar. Onlar da; "Akrabalarından en çok sevdiği
kimseden başkası kendisini uyandırmayan, güveğinin uyuması gibi uyu!"
derler. Böylece, yatlığı yerden, Cenab-ı Allah onu tekrar diriltinceye
kadar uyur.

Eğer münafık ise, "İnsanların söylediklerini duyup aynısını söylerdim,
bilmiyorum" der. Melekler de, "Böyle söylediğini zaten biliyorduk"
derler. Sonra arza: "Onu sıkıştır" denir. Arz onu sıkıştırır da kaburga
kemikleri birbirine geçer. Allah onu yattığı bu yerden tekrar
diriltinceye kadar kendisine azap edilir." (Tirmizi, Cenâiz, 70)

Akâid kitaplarının hemen hemen tümünde, Münker-Nekir'den, bunların
kabirde ölüye yönelttikleri sorulardan bahsedilir. Kur'ân-ı Kerîm'de bu
iki meleğin adından söz edilmediği gibi kabirde ölünün sorguya
çekileceğine dair açık bir ifadeye de rastlanmaz. Ancak bazı âyetlerin
buna işaret ettiği, hattâ bazılarının tamamen kabir suali ile ilgili
olduğu Ehl-i Sünnet alimlerince kabul edilmiştir. Ömer Nesefi'nin
"Akaid"inde: "Münker ve Nekir'in suali Kitap ve Sünnetle sabittir"
denmektedir.

"Allah, îman edenleri dünyada da âhirette de değişmeyen sağlam söz
üzerinde sabit kılar. Zâlimleri ise saptırır. Allah dilediğini yapar"
(İbrahim, 14/27) âyetinde geçen âhiret hayatından maksat kabir; "sabit
söz''den maksat da "Kelime-i Şehadet''tir denmiştir. İbn Mâce,
Sünen'inde şöyle demektedir:

"Allah, iman edenleri sabit bir söz ile metanetli kılar" âyeti, kabir
azabı (sorgusu) hakkında indi. Ölüye kabirde; "Senin Rabbin kim?" diye
sorulur. O da; "Rabbim Allah'tır, Peygamberim Muhammed (s.a.s.)'dir"
diye cevap verir. İşte mü'min ölünün böyle cevabı; "Allah iman edenleri
sâbit söz ile dünya hayatında ve ahirette metanetli kılar" meâlindeki
âyetin ifadesidir (İbn Mace, Zühd, 32; Ayrıca bk. Buhari, Tefsîr, Sûre,
14).

Bu hadis, kütübü sittenin hepsinde rivayet edilmiştir. Bazı rivayetlerde
kabirde ölüye sorulan sorular; "Rabbin kimdir, dinin nedir, peygamberin
kimdir?" diye üçe çıkarılmıştır.

"Onlar sabah akşam ateşe sunulurlar. Kıyamet çattığı gün; Fir'avn'ın
adamlarını azabın en ağırına sokun, denir" (el-Mü'min, 40/46) âyetinin
de kabir suali ve kabir azabı ile ilgili olduğu tefsir kitaplarında
belirtilmiştir (İbn Kesîr, "Tefsîrü'l-Kur'âni'l-Azîm", 40/46. âyetin
tefsîri).

Münker ve Nekir'in kabirdeki sorularıyla ilgili pek çok hadis varid
olmuştur. Bu ahad haberler, lafızları itibariyle tevâtür derecesine
ulaşmamışlarsa da, bu konudaki hadislerin çokluğu, konuyu manevî
mütevâtir derecesine yükseltir (Haşiyetü'l-Kesteli alâ Şerhi'l-Akâid,
İstanbul 1973, 133, 134).

Bu hadislerin bir kısmında ölünün sorguya çekileceğinden söz edilmekte,
ancak herhangi bir melekten bahsedilmemektedir:

"Ölü mezara konulur. Salih kişi kabrinde endişesiz ve korkusuz
oturtulur. Sonra ona; "Hangi dinde idin?"diye sorulur. O; "Ben İslâm
dininde idim" diye cevap verir. Sonra ona; "Şu adam (Rasûlüllah, s.a.s.)
kimdir?" diye sorulur. O da; "Muhammed (s.a.s.), Allah'ın Rasûlüdür. O,
bize Allah katından apaçık âyetler getirdi; biz de O'nu doğruladık"
diye cevap verir. Daha sonra bu ölüye; "Sen Allah'ı gördün mü? diye
sorulur. O da "Hiçbir kimse Allah'ı görmeye lâyık değildir" diye cevap
verir. Bu soru ve cevaplardan sonra onun için ateş tarafına bir pencere
açılır. Ölü ona bakarak ateş alevlerinin birbirini kırıp yenmeye
çalıştığını görür. Sonra ona; "Allah'ın seni koruduğu ateşe bak" denir.
Daha sonra onun için Cennet tarafına bir pencere açılır. O da bu defa
Cennetin süsüne ve nimetlerine bakar. Kendisine; "İşte bu yer senin
makamındır" denildikten sonra; "Sen samimi iman üzerinde idin, bu sağlam
iman üzerinde öldün ve inşallah iman üzerinde dirileceksin" denir" (İbn
Mace, Zühd, 32).

Görüldüğü gibi yukardaki hadiste herhangi bir melekten söz edilmemekte,
mücerred olarak kabir suali zikredilmektedir. Başka bir hadiste ise
ölüyü sorguya çekecek olanın bir melek olduğu belirtilmekte ancak
isminden bahsedilmemektedir:

"Bu ümmet kabirlerinde imtihan edilecek. İnsan defnedilip arkadaşları
ondan ayrılınca, elinde topuzla bir melek gelerek onu oturtur ve; "Bu
adam (Rasûlüllah hakkında ne dersin "? diye sorar. Kişi mü'min ise;
"Allah'tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed (s.a.s.)'in, Allah'ın kulu
ve Rasûlü olduğuna şehadet ederim" diye cevap verir. Melek de ona;
"Doğru söyledin" der..." (Ahmed İbn Hanbel, Müsned, III, 3, 40).

Daha önce geçen Ebu Hüreyre hadisinde iki sorgu meleğinden söz edilmekte
ve birinin adının Münker, diğerinin de Nekir olduğu beyan edilmektedir.

Ehl-i Sünnet'e göre Münker ve Nekir'in kabirde ölüyü sorguya çekmeleri
haktır. Kabrin sıkması ve azabı haktır. Bu bütün kâfirler ve asi bazı
mü'minler için olan bir şeydir (İmam Azam, "Fıkh-ı Ekber", trc. H. Basrî
Çantay, Ankara 1985, s. 14).

Kaynak:Sorularla İslamiyet.

Allah cc. emanet olunuz selam ve dua ile.