FETRET DEVRİ

tarafından Berzah 05.04.10 10:03

FETRET DEVRİ

Osmanli tarihinde, kardeşlerin saltanat mücadelisi verdikleri ve 1413 yılına kadar devam eden karışıklıklar dönemi diyebilecegimiz "Fetret Devri", Timur'un uyguladığı bir siyasetin sonucu olarak ortaya çıkmıştır.

Yıldırım Bâyezid, Ankara Savaşı'nda Timur'a esir düştüğü zaman en büyükleri Süleyman olmak üzere İsa, Mehmed, Musa, Mustafa ve Kasım adlarında altı erkek çocuğa sahipti. Bunlardan beşi babaları ile birlikte Ankara Savaşı'na katılmışlardı. Kasım ise çok küçük olduğundan Bursa'da kalmıştı.

Süleyman Çelebi, muharebenin kayb edildiğini görünce babasının emri üzerine Vezir-i Azam Çandarlızâde Ali Paşa, Murad Paşa, Yeniçeri ağası Hasan Ağa ve Subaşı Eyne Bey ile birlikte yanındaki kuvvetlerle Bursa'ya gelmiş, buradan da küçük şehzade Kasım'ı alarak büyük zorluklarla Rumeli'ye geçebilmişti. İsa Çelebi, muharebe meydanını terk ettikten sonra Balikesir taraflarında saklanmış, Mehmet Çelebi Amasya'ya çekilmiş, Musa ve Mustafa ise babaları ile birlikte esir düşmüşlerdi.

Asıl gayesi, güçlü bir Osmanli Devleti yerine, kendisine bağlı ve onun yüksek hâkimiyetini tanıyan parçalanmiş birkaç Osmanlı Beyligi meydana getirmek olan Timur, başlangıçta bu gayesine ulaşmış görünmekteydi. Ayrıca o, Yıldırım Bâyezid tarafından kurulmaya çalışılan Anadolu birliğini de parçalamak istiyordu. Bu sebeple Anadolu beylerine ait yerleri Osmanlılardan alıp tekrar eski sahiplerine verdi. Geriye kalan Osmanlı ülkesini de Bâyezid'in dört oğlu arasında paylaştırmıştı. Edirne'de bulunan Emir Süleyman'a Rumeli'deki yerleri verip kendisine tabi olduğunu ifade eden hükümdarlık alâmeti olarak kemer, külah ve hil'at göndermiştir. Diğer şehzadelerden İsa Çelebi Balıkesir ve Bursa'da, Mehmed Çelebi Amasya'da, Musa Çelebi ise İsa'yı Bursa'dan çekilmeye mecbur ederek Bursa'da Timur'un al damgasıyla hükümdar olmuşlardı.

Ankara Savaşı'ndan sonra Anadolu'da sekiz ay kadar kalan Timur, uyguladığı siyasetin meyvelerini verdiğini gördükten sonra Doğuya dönüp Çin seferine çıkarken arkasında bıraktığı Anadolu'nun politik yapısı Sultan I. Murad'ın hükümdarlığı sonundaki durumu andırıyordu. Timur, Bâyezid'in ele geçirdiği toprakları geri almıştı. Böylece Sultan Murad'ın Ankara'dan Akdeniz'e açtığı Osmanlı koridoru kapanmış oluyordu.

Karamanoğlu Mehmed Bey, Anadolu'nun üçte birini kaplayan ve içlerinde Hamidoğulları ve Germiyanogulları'nın topraklarının doğu bölgeleri ile Kayseri, Isparta, Antalya ve Alaiyye gibi kentler bulunan büyük bir devletin başına getirilmişti. Timur, Anadolu'da Osmanlılara karşı koyabilecek bir güç meydana getirmek için böyle yapmıştı. Mehmet Bey, Osmanlılar da dahil olmak üzere bütün beyliklerin emiri olarak ilân edilmişti.

Timur'un, Anadolu'da uyguladığı bu parçalama politikası sonucunda Osmanlı ülkesi şehzadeler arasında taksim edilmiş, on bir sene süren ve tarihlerde Osmanlı Devleti'nin parçalanmasından dolayı "Saltanatta Ara" denilen ve kanlı hadiselerle dolu bir devrin açılmasına, fetihlerin durmasına, İstanbul İmparatoru'nun türlü entrikalarla bu durumu körüklemesine sebep olmuştu. Hatta bazı Avrupalılar, yeni bir Haçli Seferi düzenledikleri takdirde Osmanlılar'ı Avrupa'dan atabileceklerini düşünür olmuşlardı.

Ankara Savaşı ve bunun sonucunda bir daha kalkınamamasi plânı ile Osmanlı Devleti'nin parçalanması bu devlet için mühim ve büyük bir darbe olmakla birlikte çeyrek asırda kendisini sür'atle toplamaya muvaffak olması bu devletin teskilât ve müesseselerinin sağlamlığını göstermektedir. Buna karşılık Hindistan, İran, Azerbaycan, Irak, Suriye ve Ege Denizine kadar geniş topraklar üzerinde fetihlerde bulunmuş olan Timur'un, ölümünden kısa bir müddet sonra devletinin ortadan kalkmasi, onun sadece tedhise dayalı bir devlet kurduğunu göstermektedir.

Ptsi	Salı	Çarş.	Perş.	Cuma	C.tesi	Paz
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31